Nieuws

*Regionaal risicoprofiel

Om het optreden van rampen en crises te voorkomen en om goed voorbereid te zijn, als zij toch optreden, wordt door iedere veiligheidsregio een regionaal risicoprofiel opgesteld. Het regionaal risicoprofiel is een inventarisatie en analyse van de risico's (kans en effect) van branden, rampen en crises waarop vervolgens het beleid van de veiligheidsregio wordt gebaseerd. Dat beleid wordt beschreven in het eveneens vernieuwde regionaal crisisbeleidsplan.

*Wat is nieuw?

Veiligheidsregio's hebben uiteraard al eerder, in het kader van het regionaal beheersplan, inzicht opgebouwd in de veiligheidsrisico's in hun regio. Maar de laatste jaren is het besef ontstaan dat veiligheidsregio's niet alleen te maken kunnen krijgen met traditionele rampen, bijvoorbeeld branden of overstromingen, maar dat de veiligheidsregio's ook zullen moeten kijken naar andere vormen van bedreigingen en crises die de maatschappij langdurig kunnen ontwrichten. Zoals langdurige stroomuitval of ICT-uitval, een influenza-epidemie of een extreme droogteperiode. Voor al deze zaken wordt (mede) naar de veiligheidsregio gekeken.

De organisatie van de veiligheidsregio moet daarbij voorzien in samenwerking tussen brandweer, GHOR en de politie. Duidelijk is ook dat een goede aanpak samenwerking met steeds meer en verschillende partners vergt. Zo vergt voorbereiding op een langdurige stroomuitval een nauwe samenwerking met de leveranciers en distributeurs van stroom, maar ook met de milieudiensten, waterschappen en veiligheidsdiensten en defensie (vitale infrastructuur), maar voorbereiding op een influenza pandemie samenwerking met gezondheidsdiensten en huisartsen.

De veiligheidsregio moet daarbij voorzien in een beleid dat een efficiënte en effectieve inzet van instrumenten omvat in alle fasen van de veiligheidsketen. Dus niet alleen preparatie (voorbereiding) en repressie (bestrijden), maar ook pro-actie (vermijden) en preventie (voorkomen). Voor de meer traditionele rampen als branden en overstromingen is dat inmiddels bekend terrein, maar voor crises betekent dat een wezenlijke vernieuwing.

Wettelijk kader

Het opstellen van een regionaal risicoprofiel nieuwe stijl is verplicht (art 12 en 13 Wvr). Het nieuwe profiel moet gereed zijn binnen 6 maanden na het inwerking treden van de Wvr, naar verwachting dus medio 2010. Voor de regio's die in het kader van de regionalisering een convenant met BZK hebben ondertekend geldt een strakkere planning: 31 december 2009.

Het regionaal risicoprofiel wordt in samenwerking met de gemeenten in de veiligheidsregio's vastgesteld. Art 13,3 Wvr bepaalt dat het bestuur van de veiligheidsregio het risicoprofiel vast stelt na overleg met de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten, waarbij het bestuur de raden tevens verzoekt hun wensen kenbaar te maken omtrent het in het regionaal crisisbeleidsplan op te nemen beleid.

Ontwikkeling landelijke Handreiking Regionaal Risicoprofiel

Om de regio's te faciliteren bij het opstellen van hun regionale risicoprofiel wordt op dit moment een landelijke handreiking opgesteld. Achterliggend doel is de wens om regionale risicoprofielen waar nodig te uniformeren zodat ze interregionaal en nationaal op essentiële punten vergelijkbaar zijn. Dat is bijvoorbeeld van belang bij regiogrens overschrijdende assistentie.

De Handreiking Regionaal Risicoprofiel gaat uit van 3 werkstappen:

1. inventarisatie van bronnen en kwetsbaarheden

Dit omvat niet alleen een inventarisatie voor de huidige situatie, maar ook een toekomstverkenning van majeure demografische en ruimtelijke ontwikkelingen.

Uiteraard is bij de inventarisatie van bronnen en kwetsbaarheden de provinciale risicokaart van wezenlijk belang. Het uitbreiden van de functionaliteiten van de kaart ten behoeve van de brandweer wordt op dit moment in nauw overleg met het IPO verder vorm gegeven. In het volgende nummer van deze nieuwsbrief hopen wij u daar meer over te kunnen vertellen.

2. analyse van risico-s

Het analyseren van de risico's in de regio gebeurt met behulp van scenario's (een reeks gebeurtenissen met een oorzaak, de zgn. 'trigger', gevolgen en context). Daarvoor worden ook landelijk voorbeelden aangeleverd. In eerste instantie zal dat noodzakelijkerwijze een beperkt aantal zijn, maar in de loop der jaren zal het aantal realistische scenario's worden uitgebouwd. De scenario's worden beoordeeld op 'impact' (doden, gewonden; schade aan economie, ecologie, cultureel erfgoed etc) en waarschijnlijkheid. Deze score is van belang om te bepalen of het scenario (bestuurlijke) aandacht en inzet van instrumenten behoeft. Scenario's met een hoge impact en een hoge waarschijnlijkheid zijn bestuurlijk uiteraard relevant, maar bestuurlijke afwegingen zullen naar verwachting ook tot andere keuzes leiden. Bijvoorbeeld aandacht voor een scenario met lage waarschijnlijkheid, maar met een hoge impact. Een andere invalshoek voor prioritering is bestuurlijke verantwoordelijkheid en taakopvatting. In praktijk spelen voor bestuurders beide invalshoeken en in onderlinge samenhang een rol.

3. analyse van capaciteitsinzet

De derde stap bevat het op een rijtje zetten van de mogelijkheden, namelijk het gericht inzetten van instrumenten om de impact en de waarschijnlijkheid van de bestuurlijk relevant geachte scenario's te verlagen. Instrumenten bevatten de hele veiligheidsketen, bijvoorbeeld het scheiden van ruimtelijke functies, het geven van gerichte voorlichting aan de bevolking, het aanvullend opleiden van hulpverleningsdiensten voor een specifiek risico of het aanschaffen van materieel met grote banden voor een weke ondergrond.

Het concept van de Handreiking Regionaal Risicoprofiel wordt in september 2009 verwacht en zal vervolgens worden bestuurlijk vastgesteld door het Portefeuillehouders Overleg Crisisbeheersing (POC).

Meer informatie