Voor professionals vond de aftrap van het 'jaar van transport en veiligheid Zuid-Holland' plaats op 25 maart 2010. Honderd professionals op het gebied van transport gevaarlijke stoffen, uit verschillende organisaties, kwamen naar het provinciehuis te Den Haag. Er waren naast medewerkers van veiligheidsregio's, milieudiensten, gemeenten, waterschappen en provincie ook medewerkers vanuit het (georganiseerde) bedrijfsleven aanwezig. De conferentie beoogt draagvlak en betrokkenheid te creëren en inhoudelijke input te leveren voor de vier deelprojecten, te weten Risicocommunicatie, visie op vervoer gevaarlijke stoffen, incidentscenario en rampenoefening.

Dagvoorzitter Wiebe Brandsma, afdelingshoofd milieu provincie Zuid Holland, opende de bijeenkomst. Hij benadrukte dat de provincie Zuid-Holland, en op bestuurlijk niveau met name gedeputeerde Erik van Heijningen en Commissaris van de Koningin Jan Franssen, veel aandacht besteed aan veilig transport van gevaarlijke stoffen. Dhr. Brandsma is zelf als lid van de landelijke stuurgroep Basisnet vervoer gevaarlijke stoffen nauw betrokken bij het onderwerp. De provincie kan in de Ruimtelijke Ordening sturen op veiligheid en zo nodig gemeentelijke ruimtelijke plannen corrigeren.
Afgelopen jaren zijn met programmafinanciering externe veiligheid mensen aangenomen en opgeleid. Hiermee is geïnvesteerd in kennis en capaciteit bij regionale brandweren, milieudiensten en de provincie. Veel achterstanden zijn ingehaald, maar nog niet alle knelpunten zijn opgelost. Ook de komende jaren blijft aandacht voor externe veiligheid nodig.

Don Berghuijs gaf vervolgens een toelichting op het programma 'jaar van transport en veiligheid Zuid-Holland'. Dhr. Berghuijs is voorzitter van de stuurgroep transport en veiligheid en daarnaast algemeen directeur van de veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond. Uit zijn anekdotes bleek dat veiligheidsvraagstukken regelmatig worden onderschat en dat communiceren over risico's richting inwoners voor sommige bestuurders niet vanzelfsprekend is. De vier deelprojecten werden kort samengevat en de heer Berghuijs vatte de doelen van het gezamenlijke programma samen:

• samenwerking bij de (voorbereiding op) rampenbestrijding verbeteren/intensiveren;
• borgen van veiligheidszones langs voorkeurs transportassen voor vervoer van gevaarlijke stoffen
• inwoners van Zuid-Holland informeren over de risico’s van transport gevaarlijke stoffen, en een handelingsperspectief bieden.
• samenwerking met de Rijksoverheid bij het oplossen van veiligheidsknelpunten.

Een visie op vervoer gevaarlijke stoffen vanuit het bedrijfsleven werd gegeven door Theo Zwygers, Supply Chain Manager Europe van LyondellBasell Polymers & Chemicals. Dit is een groot chemisch bedrijf met vestigingen over de hele wereld. Van en naar deze vestigingen worden veel gevaarlijke stoffen getransporteerd. Opvallend is het strikte veiligheidsbeleid van Lyondell. Lessen die getrokken worden in de ene vestiging moeten toegepast worden in andere vestigingen en er wordt gewerkt met wereldwijde veiligheidsvoorschriften op basis van de strengste regelgeving. Transport van gevaarlijke stoffen vindt bij voorkeur plaats door pijpleidingen, als dat niet kan per schip, en pas als dat niet mogelijk is per spoor of over de weg. Hij deed een oproep om veiligheidsregelgeving voor een zo groot mogelijk gebied (Europa, of wereldwijd) van toepassing te verklaren en om in een vroeg stadium betrokken te worden bij overheidsbesluitvorming.

Gedurende het plenaire deel zette Theater Draad de gesproken woorden regelmatig om in treffende beelden. Na de pauze is het gezelschap naar de deelprojecten opgedeeld in 3 groepen; risicocommunicatie, visie op vervoer gevaarlijke stoffen en incidentscenario en rampenoefening welke samen één sessie vormde.

Samenvatting deelsessies
Incidentscenario
In de Statenzaal werden de resultaten van het deelproject incidentscenario gepresenteerd. Het deelproject heeft acht incidentscenario’s ontwikkeld voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over weg, water, spoor en door buisleidingen. Per modaliteit is een 'worst case' en een 'meest waarschijnlijk' scenario ontwikkeld. Experts hebben het incidentscenario buisleidingen gekozen als input voor de operationele oefening.
In de deelsessie konden de aanwezige experts input leveren voor de impact en waarschijnlijkheid van het incidentscenario buisleidingen (Per Abuis).

Rampenoefening
Aansluitend op de presentatie incidentscenario werd het deelproject rampenoefening gepresenteerd. Het product van dit project is een bestuurlijke oefening voor meerdere veiligheidsregio's. In de buurt van het punt waar de veiligheidsregio's Hollands Midden, Rotterdam-Rijnmond en Zuid-Holland-Zuid elkaar raken, wordt een ongeval gesimuleerd. Hierbij is een schip dat gevaarlijke stoffen vervoert betrokken. Verschillende regionale beleidsteams zullen gezamenlijk dit incident aanpakken. In de deelsessie van het project hebben de aanwezigen een creatieve bijdrage geleverd aan het scenario dat beoefend wordt.

Visie op vervoer gevaarlijke stoffen
Een bont gezelschap van mensen die zich bezig houdt met het vervoer van gevaarlijke stoffen in Zuid-Holland, was bij deze sessie aanwezig. Er waren zowel vertegenwoordigers van bedrijfsleven als diverse overheden.
De wens van de provincie is om een duurzaam, robuust en knelpuntvrij netwerk te kunnen bieden voor het vervoer van gevaarlijke stoffen tussen de belangrijke industrieclusters binnen en buiten Zuid-Holland.
Daartoe loopt op dit moment, in aanvulling op het rijksbasisnet, een onderzoek naar de belangrijkste transportstromen over de weg, en mogelijkheden om de externe veiligheid te verbeteren.

Kennis en input vanuit de partners is essentieel in dit proces. Tijdens de sessie vond, na een korte presentatie van de provincie, discussie plaats in groepjes. Er kwamen vele interessante punten aan de orde, zoals:

• de noodzaak tot aanvullende informatie rond vervoersgebonden inrichtingen, LPG-tankstations en propaan
• voor de grote stromen over spoor en weg is er behoefte aan extra infrastructuur, zoals A4-zuid en een extra aftakking op de Betuweroute
• duidelijke behoefte aan een visie op het vervoer gevaarlijke stoffen in Zuid-Holland.

Aan het einde van de sessie werd de deelnemers die betrokken willen blijven gevraagd zich te melden. Mocht u geïnteresseerd zijn, dan kunt u zich melden bij: transportenveiligheid@pzh.nl

Risicocommunicatie
De deelsessie risicocommunicatie werd gestart met een film waarin bewoners van de vier verschillende regio’s werd gevraagd naar hun kennis over transport van gevaarlijke stoffen en de risico’s daarvan. Zoals de leden van de projectgroep al verwachtten is die kennis niet enorm groot. Men weet dat er gevaarlijke stoffen vervoerd worden, maar dat dit ook via buisleidingen gaat is voor velen onbekend.
Opvallend was het enorme vertrouwen van de bevolking in de overheid. “De overheid zal wel weten wat er allemaal vervoerd wordt en hoe zij hiermee om moet gaan, als het mis gaat lost de overheid het wel op”.

De deelsessie is druk bezocht door diverse partijen die ieder op hun eigen manier betrokken zijn bij het onderwerp. Het was een goede mix tussen communicatie deskundigen en inhoudelijke deskundigen op het gebied van transport van gevaarlijke stoffen. Zo ontstond aan de hand van een aantal stellingen, een voor de projectgroep nuttige discussie. Een aantal uitgangspunten zoals: houd communicatie simpel, benut de calamiteitenzenders, dring aan op zelfredzaamheid en sluit aan bij natuurlijke momenten werden vrijwel door iedereen die deelnam aan de sessie bevestigd.

Kortom: de neuzen staan dezelfde kant op en de projectgroep kan aan de gang met het maken van teksten. Diverse deelnemers hebben hun hulp aangeboden in het vervolgtraject. Dus risicocommunicatie gaat door!

Afsluiting
De plenaire terugkoppeling werd gedaan door Theater Draad. Zij vatte de deelsessies op boeiende wijze samen. De deelsessie risicocommunicatie werd enerzijds uitgebeeld als een afwachtende burger en anderzijds juist de gedreven, zelfredzame burger. In het stukje over incidentscenario en rampenoefening werden de verschillende belangen per regio, met een knipoog uitgebeeld. Ook bij de terugkoppeling over de visie op het vervoer van gevaarlijke stoffen werd de betrokkenheid van veel verschillende partijen duidelijk en bleek dat het creëren van deze visie nog niet zo eenvoudig is.

Het was een geslaagde bijeenkomst die door de deelnemers gemiddeld als ‘goed’ is gewaardeerd. In de deelsessies is veel input geleverd door de professionals, wat de projecten verder helpt in het proces. De eerste stap voor een productief jaar is gezet.

De foto's van de startconferentie vindt u hier

Terug naar Jaar van Transport en Veiligheid