Jaar van transport en veiligheid Zuid-Holland

Terugblik

In 2010 heeft het thema transport en veiligheid extra aandacht gekregen. De Veiligheidsregio’s Rotterdam Rijnmond, Zuid-Holland Zuid, Haaglanden, Hollands Midden en de provincie Zuid-Holland werkten samen in het programma ‘jaar van transport en veiligheid Zuid-Holland’. Het programma bestond uit vier deelprojecten: Risicocommunicatie, incidentscenario, rampenoefening en visie op vervoer gevaarlijke stoffen.

De afsluiting van het jaar vond plaats op 8 december. Bestuurders, bedrijfsleven en professionals kwamen bijeen op de bestuurlijke conferentie transport en veiligheid in het provinciehuis. Naast een afsluiting was de conferentie tegelijkertijd een begin voor verdere samenwerking tussen de vier veiligheidsregio’s in Zuid-Holland.

Op de conferentie is gesproken door:
• J. Franssen, Commissaris van de Koningin
• A.J. Borgdorff, burgemeester gemeente Binnenmaas
• F.D. van Heijningen, gedeputeerde Zuid-Holland
• A.A.M. Brok, voorzitter veiligheidsregio Zuid-Holland zuid.

Tijdens de conferentie is een debat gevoerd over het landelijke basisnet vervoer gevaarlijke stoffen over spoor. Hierdoor werden de verantwoordelijkheden van de verschillende overheden en het bedrijfsleven duidelijk.
De conferentie is afgesloten met het ondertekenen van een intentieovereenkomst door de voorzitters van de veiligheidsregio's en de Commissaris van de Koningin. Hiermee is een majeure stap gezet op weg naar optimale coördinatie en afstemming bij grensoverschrijdende incidenten en crises.

Ervaring en geleerde lessen

Focus op het thema vervoer gevaarlijke stoffen werd afgelopen jaar bereikt door het gezamenlijk oppakken van het thema. De focus zorgde er voor dat binnen organisaties specialisten van verschillende disciplines met elkaar in contact kwamen. Daarnaast hoeft door de samenwerking tussen de vijf organisaties het wiel niet opnieuw te worden uitgevonden. De projecten werden over het algemeen bemenst door de specialisten. Het management was vertegenwoordigd in de stuurgroep en op bestuurlijk niveau vond de afstemming plaats in het Zuid-Hollandse veiligheidsberaad.

Bestuurlijk portefeuillehouder, de heer Brok, vatte de belangrijkste les van 'Jaar van transport en veiligheid Zuid-Holland' samen: 'werken aan veiligheid is iets wat je samen doet. Hiervoor is nodig; vertrouwen, elkaar kennen en elkaar in de ogen kijken. Dit is nodig opdat professionals het gevoel krijgen dat hun bestuurders competent zijn. Bovendien, de burger heeft recht op een bestuurder die voorbereidt is op crises en rampen.'

Resultaten per deelproject

Incidentscenario
Bij het opstellen van een interregionaal incidentscenario transport gevaarlijke stoffen is gebruik gemaakt van de landelijke ‘Handreiking Regionaal Risicoprofiel Veiligheidsregio’s’. Er is gewerkt met een breed samengestelde expertgroep bestaande uit vertegenwoordigers van zowel de overheid, maatschappelijke organisaties als het bedrijfsleven. Ter voorbereiding op de bijeenkomsten van de expertgroep is een risico inventarisatie uitgevoerd, deze inventarisatie vormt een belangrijke stap bij het opstellen van het regionaal risicoprofiel. De risico-inventarisatie geeft inzicht in de aanwezige risico’s en andere relevante beschikbare informatie zoals demografische en ruimtelijke ontwikkelingen.

Resultaat expertgroep bijeenkomsten:
Per modaliteit weg, water, spoor en buisleidingen zijn twee scenario’s opgesteld. Vervolgens is gekozen de modaliteit buisleidingen verder uit te werken in een incidentscenario. Deze keuze was mede ingegeven doordat transport van gevaarlijke stoffen door buisleidingen onderbelicht is bij bestuurders en bewoners.

Eindrapport
Eindrapport Incidentscenario gevaarlijke stoffen beschrijft het doorlopen proces en een incidentscenario met een hoge druk aardgasleiding in bewoond gebied.
Dit rapport is besproken in de expertgroep incidentscenario's van de NVBR en toegevoegd aan de database met scenario's van de NVBR.

Rampenoefening
Het doel van het deelproject rampenoefening was het identificeren van dilemma's bij een interregionale crisis of ramp met gevaarlijke stoffen. De bestuurlijke dilemma's zouden vervolgens aan de voorzitters van de veiligheidsregio's voorgelegd worden met het doel nieuwe afspraken te maken over interregionale samenwerking.
Het project was in twee fases opgedeeld, een ROT oefening 30 september 2010 en RBT oefening op 10 november 2010.

De regionale operationele teams (ROT's) van de veiligheidregio’s uit Zuid-Holland oefenden het volgende interregionale rampscenario:

Op de rivier de Noord, gelegen tussen de veiligheidsregio's Zuid-Holland Zuid en Rotterdam Rijnmond, komt een schip met chemicaliën in aanvaring met een cruiseschip met 190 passagiers, waaronder 60 leerlingen van de American School uit Wassenaar. Twee chemicaliëntankers raken lek waardoor THT (een sterk ruikende geurstof die wordt toegevoegd aan aardgas) stroomt over de dekken van de schepen. Door de aanvaring overlijden enkele passagiers/bemanningsleden en er zijn veel gewonden. THT verdampt langzaam en wordt door de zuidenwind richting veiligheidsregio’s Hollands Midden en Haaglanden verspreid.

De uitkomsten van deze interregionale ROT oefening zijn vertaald naar drie bestuurlijke thema’s die centraal stonden tijdens de strategische werkconferentie op 10 november:
• Gezag en bevel (wie heeft leiding en coördinatie)
• Communicatie (wie doet de woordvoering/crisiscommunicatie)
• De (inter)nationale dimensie

De voorzitters van de veiligheidsregio’s; dhr. Aboutaleb, dhr. Brok, dhr. Lenferink en dhr. Van Aartsen, hebben deelgenomen aan de strategische werkconferentie. Zij werden ondersteund door vertegenwoordigers van de hulpdiensten Zuid-Holland. De strategische werkconferentie was een vruchtbare bijeenkomst, de vier voorzitters onderschrijven het maken van nieuwe afspraken over interregionale samenwerking.

Risicocommunicatie
Het deelproject beoogt het risicobewustzijn en de zelfredzaamheid van inwoners te vergroten. Hiervoor is een basistekst opgesteld om inwoners te informeren over de risico’s en zelfredzaamheid. De teksten zijn door de meeste gemeenten wel gebruikt, maar vaak niet naar de eigen gemeente aangepast. Tijdens het project bleek dat het lastig is om de burger voor te lichten via risicocommunicatie. Om de boodschap kracht bij te zetten heeft de projectgroep informatieve cartoons over het vervoer van gevaarlijke stoffen laten maken.

Toekomst
De projectgroep ontwikkelt op dit moment een online game, ‘wegwezen’. Doel van de game is om inwoners van de provincie Zuid-Holland spelenderwijs te laten ontdekken hoe zij moeten handelen bij een ongeval met gevaarlijke stoffen. Naar verwachting wordt de game in februari 2011 gelanceerd.

Producten
Basisteksten
Cartoons
Flyer

Basisnet voor het transport van gevaarlijke stoffen over wegen
Het project richt zich op de vraag of, in navolging van het rijksbasisnet, aanvullend provinciaal beleid nodig is voor wegtransport van gevaarlijke stoffen over provinciale en gemeentelijke wegen. De projectgroep heeft de risico’s in kaart gebracht en bij enkele geconstateerde knelpunten is sprake van een handhavingsprobleem. Dit moet in overleg met de handhavingsinstanties worden opgelost. Aanvullend provinciaal beleid op het rijksbasisnet is nu niet nodig. De provincie blijft de feitelijke ontwikkelingen op de wegen monitoren. Indien de situatie zich drastisch anders ontwikkelt dan de huidige prognoses, werkt de provincie alsnog een voorstel uit voor een provinciaal basisnet.

Documenten en presentaties

Eindrapport Project incidentscenario vervoer gevaarlijke stoffen
Foto's startconferentie, maart 2010
Verslag startconferentie
Eindrapport Jaar van Transport en Veiligheid 2011

Presentaties starttconferentie 25 maart 2010
Interview Alert

Contact

Vragen over het programma 'jaar van transport en veiligheid Zuid-Holland' kunt u sturen naar transportenveiligheid@pzh.nl.

Wilt u op de hoogte blijven van het 'jaar van transport en veiligheid Zuid-Holland? Stuur een bericht naar transportenveiligheid@pzh.nl (mailto: transportenveiligheid@pzh.nl)

Samenwerking

Het programma 'jaar van transport en veiligheid Zuid-Holland' wordt uitgevoerd door vijf organisaties. Het betreft de volgende partijen:

Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond
www.veiligheidsregio-rr.nl
info@veiligheidsregio-rr.nl

Veiligheidsregio Hollands-Midden
http://www.vrhm.nl/
veiligheidsregio@hollands-midden.nl

Veiligheidsregio Haaglanden
www.hrh.nl
hrh@hrh.denhaag.nl

Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid
http://www.vrzhz.nl/
info@vrzhz.nl

Provincie Zuid-Holland
www.pzh.nl
transportenveiligheid@pzh.nl

Interessante websites

http://www.platformtransportveiligheid.nl/